| ||
Państwo | ![]() | |
Położenie na mapie Syrii ![]() ![]() Tell Qaramel | ||
![]() |
Tell Qaramel (Tel Qaramel, Tel al-Qaramel) – tell, stanowisko archeologiczne w północno zachodniej Syrii, położone w dolinie rzeki Qoweiq na obszarze tak zwanego Żyznego Półksiężyca.
Pod koniec lat 70. wykopaliska potwierdziły istnienie w Tell Qaramel osad z okresu neolitu przedceramicznego rozrzuconych na obszarze 4 hektarów wokół wzniesienia oraz późniejszych osad, które powstawały tam aż do okresu hellenistycznego. Wiek 50 dotychczas odkrytych kolistych domostw, datowany został metodą węgla C-14 na okres 8650-7350 p.n.e. Na dziedzińcach odkryto pozostałości palenisk, jam zasobowych i śmietniskowych oraz liczne groby jamowe ze zmarłymi pochowanymi w pozycji embrionalnej. Pochówki tylko sporadycznie wyposażone były w ozdoby w postaci kamiennych i kościanych paciorków. W szczytowym okresie rozwoju, osadę mogło zamieszkiwać 1000 osób.
Od 1999 roku kierownikiem polsko-syryjskiej misji archeologicznej jest profesor Ryszard F. Mazurowski. Prace realizowane w ramach długoterminowej umowy o współpracy między Directorate General for Antiquities and Museums of Syria w Damaszku i Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego doprowadziły do odkrycia pozostałości pięciu kolistych wieży. Budowle te miały średnicę 7,5 m, ściany grubości 1-1,5 m oraz hipotetycznie (wskazuje na to kąt nachylenia ścian) wysokość 8 m. Według odkrywcy mogły to być wieże obronne, ale zapewne pełniły też funkcje religijne i były miejscem spotkań mieszkańców osady. Wieże datowane są węglem C-14 na okres od 10700 do 9650 roku p.n.e., co czyniłoby je starszymi o tysiąc lat od kamiennej wieży w Jerychu, która dotychczas była uważana za najstarszą strukturę w kształcie wieży na świecie.
Pomimo odległości 180 km od Morza Śródziemnego badacze odkryli w Tell Qaramel przedstawienie ośmiornicy, muszle morskie i żółwie. Odkryto również samorodek miedzi przerobiony na paciorek, który stanowi najstarszy znany dotychczas archeologom przedmiot z miedzi.