| ||
Męczennicy z Agaunum | ||
![]() Dziesięć tysięcy męczenników (obraz Jacopo Pontormo). | ||
Miejsce urodzenia | Egipt | |
Data i miejsce śmierci | 22 września ok. 286 lub 291 Agaunum (dzisiejsze Saint-Maurice) | |
Czczony przez | Kościół katolicki | |
Wspomnienie | 22 września |
Legia Tebańska lub Legion Tebański – legendarny pierwszy chrześcijański legion rzymskiej armii, utworzony pierwotnie w Tebaidzie w Górnym Egipcie w III wieku, stamtąd przeniesiony do Europy w celu walki z barbarzyńcami. Rekrutację do legionu miał przeprowadzać sam cesarz Maksymian.
Pierwsza pisana informacja o legionie pochodzi z V wieku (ok. 425-450) od biskupa św. Eucheriusza z Lyonu.
Zwłoki męczenników odkrył i zidentyfikował ok. 350 biskup Octodorum Teodor z Grammont. Na ich cześć zbudował bazylikę w Agaunum (dzis. Saint-Maurice w Szwajcarii), której pozostałości istnieją do dzisiejszego dnia. Ok. 515 zbudowano w tym miejscu klasztor do którego przeniesiono relikwie świętych. Tereny pod opactwo podarował król Burgundii św. Zygmunt.
Według tradycji centurionem tego oddziału armii był św. Maurycy, będący w posiadaniu Świętej i Niosącej Krzyż Lancy Cesarskiej (łac. Sancta et Crucifera Imperialis Lancae).
Legion stacjonował w Agaunum w czasach wspólnego panowania Dioklecjana i Maksymiana, którzy prześladowali wyznawców chrześcijaństwa. Przed jedną z bitew z barbarzyńskim królestwem na terenach Franków do obozu przybył Maksymian, władca Rzymu, aby zobaczyć jak jego armia walczy i zwycięża. Zwyczajem było oddanie hołdu cezarowi jako bogu i złożenie ofiary bogom starorzymskim. Tylko legion Maurycego odmówił. Cezar nakazał wymordowanie żołnierzy przez ścięcie ok. 286-291 roku lub na przełomie III i IV wieku. Była to tzw. decymacja (dziesiątkowanie). Śmierć męczeńską ponieśli wtedy:
Zbiec udało się nielicznym żołnierzom, ale i tych w końcu ujęto i stracono.
W benedyktyńskim opactwie Gembloux (Belgia) w X wieku powstał poemat opisujący męczeństwo Legionu Tebańskiego, którego autorem był jeden z mnichów. W tym okresie ówczesny opat św. Wibert (+962) przeniósł relikwie św. Eksuperiusza do klasztoru.
Męczennicy z Agaunum (św. Maurycy i 6600 towarzyszy) uznani przez Kościół katolicki za świętych wspominani są 22 września.
Kościoły koptyjskie, z uwagi na własny kalendarz podzielony na 13 miesięcy, wspominają świętych męczenników odpowiednio do kalendarza gregoriańskiego.
Świat chrześcijański w 1991 roku obchodził tysiąc siedemsetną rocznicę męczeństwa tych świętych. W uroczystościach udział wziął biskup Serapion delegowany przez patriarchę Koptyjskiego Kościoła Ortodoksyjnego Szenudę III. Z tej okazji relikwie św. Maurycego oraz świętych Kasjusza i Florencjusza powróciły do Kościoła koptyjskiego.
W koptyjskich synaksarionach do września 1992 roku brak było wpisu o męczennikach. Oznaki kultu znajdują się jedynie w konsekrowanych nazwach ołtarzy lub obrazów. Ołtarz św. Maurycego znajduje się w kościele NMP i św. Atanazego w Mississauga a ikona przedstawiająca męczeństwo św. Maurycego i św. Marii w Cambridge w Kanadzie.
W historii prześladowań Legionu śmierć męczeńską za wiarę ponieśli również m.in.: