Legia Tebańska
Męczennicy z Agaunum
Ilustracja
Dziesięć tysięcy męczenników
(obraz Jacopo Pontormo).
Miejsce urodzenia Egipt
Data i miejsce śmierci 22 września ok. 286 lub 291
Agaunum (dzisiejsze Saint-Maurice)
Czczony przez Kościół katolicki
Wspomnienie 22 września
Męczeństwo św. Maurycego i Legii Tebańskiej (obraz El Greca).

Legia Tebańska lub Legion Tebańskilegendarny pierwszy chrześcijański legion rzymskiej armii, utworzony pierwotnie w Tebaidzie w Górnym Egipcie w III wieku, stamtąd przeniesiony do Europy w celu walki z barbarzyńcami. Rekrutację do legionu miał przeprowadzać sam cesarz Maksymian.

Święty Maurycy i Legia Tebańska

Kościół św. Maurycego w opactwie Saint-Maurice

Pierwsza pisana informacja o legionie pochodzi z V wieku (ok. 425-450) od biskupa św. Eucheriusza z Lyonu.

Zwłoki męczenników odkrył i zidentyfikował ok. 350 biskup Octodorum Teodor z Grammont. Na ich cześć zbudował bazylikę w Agaunum (dzis. Saint-Maurice w Szwajcarii), której pozostałości istnieją do dzisiejszego dnia. Ok. 515 zbudowano w tym miejscu klasztor do którego przeniesiono relikwie świętych. Tereny pod opactwo podarował król Burgundii św. Zygmunt.

Według tradycji centurionem tego oddziału armii był św. Maurycy, będący w posiadaniu Świętej i Niosącej Krzyż Lancy Cesarskiej (łac. Sancta et Crucifera Imperialis Lancae).

Legion stacjonował w Agaunum w czasach wspólnego panowania Dioklecjana i Maksymiana, którzy prześladowali wyznawców chrześcijaństwa. Przed jedną z bitew z barbarzyńskim królestwem na terenach Franków do obozu przybył Maksymian, władca Rzymu, aby zobaczyć jak jego armia walczy i zwycięża. Zwyczajem było oddanie hołdu cezarowi jako bogu i złożenie ofiary bogom starorzymskim. Tylko legion Maurycego odmówił. Cezar nakazał wymordowanie żołnierzy przez ścięcie ok. 286-291 roku lub na przełomie III i IV wieku. Była to tzw. decymacja (dziesiątkowanie). Śmierć męczeńską ponieśli wtedy:

Zbiec udało się nielicznym żołnierzom, ale i tych w końcu ujęto i stracono.

W benedyktyńskim opactwie Gembloux (Belgia) w X wieku powstał poemat opisujący męczeństwo Legionu Tebańskiego, którego autorem był jeden z mnichów. W tym okresie ówczesny opat św. Wibert (+962) przeniósł relikwie św. Eksuperiusza do klasztoru.

Dzień obchodów

Męczennicy z Agaunum (św. Maurycy i 6600 towarzyszy) uznani przez Kościół katolicki za świętych wspominani22 września.

Kościoły koptyjskie, z uwagi na własny kalendarz podzielony na 13 miesięcy, wspominają świętych męczenników odpowiednio do kalendarza gregoriańskiego.

Kult

Świat chrześcijański w 1991 roku obchodził tysiąc siedemsetną rocznicę męczeństwa tych świętych. W uroczystościach udział wziął biskup Serapion delegowany przez patriarchę Koptyjskiego Kościoła Ortodoksyjnego Szenudę III. Z tej okazji relikwie św. Maurycego oraz świętych Kasjusza i Florencjusza powróciły do Kościoła koptyjskiego.

W koptyjskich synaksarionach do września 1992 roku brak było wpisu o męczennikach. Oznaki kultu znajdują się jedynie w konsekrowanych nazwach ołtarzy lub obrazów. Ołtarz św. Maurycego znajduje się w kościele NMP i św. Atanazego w Mississauga a ikona przedstawiająca męczeństwo św. Maurycego i św. Marii w Cambridge w Kanadzie.

Pozostali święci związani z Legią Tebańską

W historii prześladowań Legionu śmierć męczeńską za wiarę ponieśli również m.in.:

w Szwajcarii
w Niemczech
we Włoszech
we Francji

Uwagi

  1. Historycznie istniał rzymski legion Maksymiana utworzony w roku 296 lub 297 prawdopodobnie przez Dioklecjana.
  2. 1992 - rok napisania artykułu źródłowego na coptic.net

Bibliografia


W tym artykule użyto materiału z artykułu Wikipedii Legia Tebańska, który jest wydawany w ramach Creative Commons Attribution-Share-Alike License 3.0.